ΚΑΛΩΣΗΡΘΑΤΕ ΣΤΟ
B-PREIMMUN
blood derived pre-immune platforms
Ανοσολογικοί και Μοριακοί βιοδείκτες στο περιφερικό αίμα για την επιλογή ασθενών με καρκίνο για ανοσοθεραπεία
blood derived pre-immune platforms
Το B-PREIMMUN αποτελεί έργο Δράσης Εθνικής Εμβέλειας: ΕΡΕΥΝΩ-ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ-ΚΑΙΝΟΤΟΜΩ Β’ ΚΥΚΛΟΥ στα πλαίσια του ΕΣΠΑ, συγχρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Ένωση
[Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανταγωνιστικότητα Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία (ΕΥΔ ΕΠΑνΕΚ), Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης και Εφαρμογής Δράσεων στους τομείς Έρευνας, Τεχνολογικής Ανάπτυξης και Καινοτομίας (ΕΥΔΕ ΕΤΑΚ)]
Βασικό στόχο του B-PREIMMUN αποτελεί η αξιολόγηση συνδυαστικών μοριακών και ανοσολογικών βιοδεικτών στο αίμα για την επιλογή ασθενών για ανοσοθεραπεία. Στους βιοδείκτες συμπεριλαμβάνονται η προϋπάρχουσα ανοσία (ΠΑ), η κλωνικότητα του TCR-Vβ των CD8+ κυττάρων και το φορτίο μεταλλάξεων του όγκου (bTMB). Η δυναμική των βιοδεικτών αυτών και των συνδυασμών τους θα εκτιμηθούν από τις μεταβολές τους σε διαδοχικά δείγματα αίματος. Θα μελετηθούν ασθενείς με ανεγχείρητο, PD-L1 (+), ΜΜΚΠ σταδίου ΙΙΙ, οι οποίοι λαμβάνουν θεραπεία συντήρησης με durvalumab (ICI;anti-PDL1) μετά από ριζική σύγχρονη χημειο-/ακτινοθεραπεία στο πλαίσιο της standard
κλινικής πρακτικής.
ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Οι γενομικές μεταλλάξεις κατά τη καρκινογένεση οδηγούν στη δημιουργία νέο-αντιγόνων τα οποία αναγνωρίζονται σαν «ξένα» από τα CD8+ κυτταροτοξικά Τ-λεμφοκύτταρα μέσω της β-αλυσίδας του υποδοχέα τους [Τ Cell Receptor (TCR) variable β-chain (TCR-Vβ)] .
Αυτό έχει σαν συνέπεια την ανάπτυξη ανοσολογικής απάντησης /ανοσίας (Προϋπάρχουσα Ανοσία: ΠΑ) και ανοσολογικής μνήμης (ΑΜ), που είναι απαραίτητες για τη δράση των αναστολέων των σημείων ελέγχου της ανοσολογικής απάντησης (immune checkpoint inhibitors: ICIs).
Όμως, η ανάπτυξη ανοσοκατασταλτικών μηχανισμών στο μικροπεριβάλλον του όγκου έχει σαν αποτέλεσμα την διαφυγή των καρκινικών κυττάρων από την ανοσολογική επιτήρηση, με τελική συνέπεια την εξέλιξη της νόσου. Η ανοσοθεραπεία με ICIs έχει βελτιώσει σημαντικά τη πρόγνωση των ασθενών με Μη-Μικροκυτταρικό Καρκίνο του Πνεύμονα (ΜΜΜΠ) επιτυγχάνοντας μακροχρόνιες υφέσεις και παράταση της επιβίωσης, εμποδίζοντας την επικράτηση ανοσοκατασταλτικών μηχανισμών στο μικροπεριβάλλον του όγκου (TME).
Εν τούτοις, οι περισσότεροι ασθενείς είτε είναι ανθεκτικοί στη θεραπεία είτε θα αναπτύξουν αντίσταση στους ICIs. Κατά συνέπεια, είναι εξαιρετικής σημασίας, τόσο από κλινικής όσο και οικονομικής πλευράς, η επιλογή των ασθενών που έχουν τις περισσότερες πιθανότητες να ανταποκριθούν στην ανοσοθεραπεία.
Οι καθιερωμένοι σήμερα προβλεπτικοί βιοδείκτες όπως π.χ. το PD-L1 και η μικροδορυφορική αστάθεια (MSI-H), που εκτιμώνται στον ιστό, αδυνατούν να προσδιορίσουν με ακρίβεια τους υποψήφιους ασθενείς, ενώ δεν λαμβάνουν υπόψη τους την πλαστικότητα του ανοσολογικού συστήματος κατά τη διάρκεια της θεραπείας με ICIs. Η αξιολόγηση του προβλεπτικού ρόλου του φορτίου μεταλλάξεων (Tumor Mutation Burden; TMB) το οποίο, επίσης ελέγχεται στον ιστό, είναι ακόμα υπό διερεύνηση. Δεδομένα της βιβλιογραφίας αλλά και της Ομάδας μας έχουν δείξει ότι σε περίπου 30% των ασθενών με ΜΜΚΠ μπορεί να ανιχνευθεί ΠΑ στο αίμα λόγω της παρουσίας ειδικών CD8+Τ-λεμφοκυττάρων, τα οποία αναγνωρίζουν διάφορα αντιγόνα που σχετίζονται με τον καρκίνο.
Επιπλέον, πρόδρομα δεδομένα έχουν δείξει ότι στους ασθενείς με ΠΑ, η θεραπεία με ICIs βελτίωσε σημαντικά την επιβίωσή τους σε αντίθεση με εκείνους χωρίς ΠΑ, υποδηλώνοντας την ύπαρξη σημαντικού βαθμού ανοσοκαταστολής στους ασθενείς με ΠΑ.
Δεδομένου ότι η θεραπεία με ICIs οδηγεί σε εξάλειψη των καρκινικών κυττάρων που αναγνωρίζονται από τα ειδικά CD8+ T-λεμφοκύτταρα, είναι λογικό να υποθέσει κανείς ότι τόσο το repertoire του TCR-Vβ, όσο και το φορτίο μεταλλάξεων στο αίμα (bΤΜΒ) θα μεταβάλλονται κατά τη διάρκεια της θεραπείας με ICI.
